۱۰ انگل و عامل بیماری زایی که کنترل ذهن میزبان خود را در دست می‌گیرند [قسمت اول]

انگلا و عوامل مریض کننده موجودات بسیار ترسناکی هستن. سیستم ایمنی بدن، اما، وظیفه داره که در مقابل این موجودات کوچیک و چابک از بدن دفاع کنه.
در واقع واسه همینه که جنسیتا با ترکیب ژنای حیاتی به یه ملغمه ژنتیکی تبدیل می شن که بتونن قوی ترین و نفوذ ناپذیرترین سیستم ایمنی رو در برابر شکلای همیشه در تغییر عوامل مریض کننده تشکیل. این رقابت تسلیحاتی تکاملی همیشه نبردی بین شکارچی و شکار در همه اندازه ها و ترازها بوده تا بشه روشی موثر واسه زنده موندن و تولید مثل کردن بوده.
وقتی که یکی از این دو طرف قدرت بیشتری پیدا می کنه، طرف دیگه هم خود رو با این تغییر وفق داده و یه روش جدید و هوشمندانه واسه گمراه کردن دشمن خود و موفقیت واسه یه مدت کوتاه پیدا می کنه تا اینکه این روش دوباره کارآیی خود رو از دست میده.

این روش در مورد بیماریای گسترده بسیاری مانند طاعون خیارکی در طول تاریخ اتفاق افتاده. این روزا انگلا و عوامل مریض کننده روشای بسیار جالبی رو واسه تولید مثل و/یا رفتن به مرحله بعدی سیکل زندگی خود پیدا کردن، روشی مانند به سرقت بردن کنترل ذهن میزبانان. این حمله کنندگان کوچیک درون بدن، رفتار میزبان نگون بخت خود رو کنترل کرده و اونو به روشی با باهوشی و نامحسوس به انجام رفتارهایی جهت میدن که به ایجاد فرصتی واسه این عوامل مریض کننده به خاطر تولید مثل یا انتشار بیشتر تبدیل می شن.
در ادامه این مطلب می خوایم شما رو با ۱۰ انگل یا عامل مریض کننده که کنترل ذهن و مغز میزبان خود رو بدست می گیرن آشنا کنیم.

۱۰- انگل تریپانوزوما بروکی

انگل «تریپانوزوما بروکی» (Trypanosoma Brucei) یه جور پروتوزآ یا یدونه یاخته س که از راه خون وارد بدن شده و بیشتر حیوانات و بعضی وقتا هم آدم رو به خود گرفتار می سازه. سیکل زندگی این انگل تقریباً طولانی بوده و ماجرا از رشد این موجود در بدن مگسای تسه تسه شروع می شه که آدما رو نیش میزنن. بدین روش این انگل وارد سیستم لنفاوی آدم شده و از اونجا هم به سیستم گردش خون راه پیدا میکنه. آلوده شدن به این انگل می تونه به مریضی خواب منتهی شه که هم در آدم و هم حیوانات اتفاق افتاده و درزمان دو مرحله از رشد خود در بدن میزبان نشونه هایی از خود نشون میده. مشکلات اولیه ورود این انگل به بدن مانند خیلی از دیگر عوامل مریض کننده میشه؛ درد مفاصل، درد عضلات، تب و تورم غدد لنفاوی.

در مرحله دوم در اثر حمله انگل نامبرده به ستون فقرات و مغز تغییرهایی در رفتار فرد و هم اینکه خواب آلودگی بیشتر از اندازه و مرگ گونه اتفاق می افته که در آخر می تونه مرگ فرد یا حیوان رو به دنبال داشته باشه. باید اینم بگیم که که هدف خیلی از این جور عوامل مریض کننده به کنترل درآوردن و تسلیم کردن میزبان بدون کشتن اون هستش.
یه میزبان مرده محمل مناسبی واسه انتشار انگل و تکمیل سیکل زندگی اون نیس.
از این رو به جای کشتن حتمی میزبان، پارازیتا بهتر می دونن میزبان خود رو به حدی ضعیف کنن که به شکاری آسون واسه دیگه جانوران تبدیل شه و اینجوری انگل بتونه تولید مثل کرده و به بدن دیگه جانوران هم راه یابد.

۹- باکتری روده

بله درست خوندین! همون باکتری روده ای که در همه عمر شما همراهتانه و هیچ وقت به این که فکر نکردین که می تونه تغییراتی عجیب در رفتار و وضعیت ذهنی شما بسازه رو می گیم. این باکتریا می تونن نقش بسیار مهمی در بیماریا و مشکلات فرد بسازن، از جمله افسردگی و اضطراب. براساس یافته های علمی از زمانای قدیم گفته شده که بین میکروبیوتا، باکتری که در درون روده ها زندگی می کنه، و رفتار آدم یا حیوان و به خصوص جوندگان و شامپانزها ارتباطی هست.
اما تحقیقات گذشته انسانی باعث تقسیم شدن آدما به گروه های متفاوت براساس اندازه و حجم حضور باکتریای روده در درون سیستم گوارشی اونا شده که می تونن تاثیر زیادی بر اخلاق فرد داشته باشن.

باکتریای روده ای که در سیستم گوارش آدم زندگی می کنن شکلای جور واجور متفاوتی دارن. محققان با نشون دادن تصاویری محرک به آدمایی که دو نوع متفاوت باکتری روده (Bacteroides و Prevotella) رو در روده خود داشتن تلاش کردن واکنشای مغزی اونا رو ثبت کنن. با دیدن این تصاویر، مغز آدمایی که باکتری پرووتلا رو در روده خود داشتن بسیار زود و شدید تحریک شد.
علاوه بر این، این دسته از افراد نشونه های شدیدتر و بیشتری از اضطراب و افسردگی و دیگه احساسات منفی رو از خود نشون می دادن. اینجوری میشه با قاطعیت گفت که باکتری روده، نقش اساسی در شکل دادن به حالت روحی و اخلاق افراد داره، همون چیزی که قبلاً هم در مورد نخستیای دیگه تایید شده بود.

۸- انگل توکسوپلاسما گوندی

انگل «توکسوپلاسما گوندی» (Toxoplasma Gondii) که باعث مریضی موسوم به «توکسوپلاسموز» (toxoplasmosis) می شه در میان آدما و گربه ها مشترکه. جدای از اینکه این انگل در آدم و به خصوص کودکان مشکل ساز می شه اما می تونه ذهن ارگانیسمایی که میزبان اون هستن رو هم در کنترل خود بگیره.
این انگل می تونه آسیبای شدیدی به میزبانایی که دارای مشکل یا ضعف سیستم ایمنی هستن وارد کنه، آدمایی مانند سالمندان، مبتلایان به مریضی ایدز یا بیماریای دیگری که باعث ضعف سیستم ایمنی بدن فرد می شن.
هر چند باور الان اینه که انگل توکسوپلاسما گوندی فقط در بدن گربه می تونه تولید مثل کنه، اما از راه مدفوع گربه می تونه به بدن آدم منتقل شه (از راه تماس داشتن با مدفوع گربه یا خوردن گوشت دیگه حیواناتی که این انگل رو در بدن خود دارن). این انگل سبک رفتاری موشا، موش خرماها و دیگه جوندگان رو هم تحت تاثیر قرار میده.

از اونجایی که این انگل فقط در بدن گربه ها توانایی تولید مثل و ازدیاد داره، کنترل ذهن جوندگان که معمولاً طعمه گربه هستن رو در دست گرفته و به اونا حسی از نترسی و جربزه کاذب میده که باعث می شه ترسی از گربه نداشته و اینجوری خیلی راحت به وسیله اون شکار شن. اما تحقیقات نشون داده که این انگل رفتار آدما رو هم تحت تاثیر قرار میده. براساس این تحقیقات، ورود انگل نامبرده به بدن آدم باعث تمایل بیشتر فرد به انجام واکنشا و رفتارای خطری و خطرناک می شه، درست مانند همون چیزی که در مورد جوندگان اتفاق می افته، و دیگه رفتارای عادی رو هم به شکل عجیب و غریبی تغییر میده.

افراد آلوده شده به این انگل نه فقط دست به رفتارای خطرناک و ماجراجویانه بیشتری میزنن بلکه تحقیقات نشون داده تمایل اونا واسه نوشیدن یه مایع نامعلوم و رازآلود (بدون اون که وجود و ترکیب اونو بدونن) که به وسیله محققان در اختیار اونا قرار می گرفت هم بیشتر از دیگرونه. در واقع بنظر می رسه حس شک و دودلی در آدمایی که انگل توکسوپلاسما گوندی در بدن اونا خونه کرده شدیدا کم میشه.

۷- باکتری میکروفلور روده

یکی دیگه از باکتریایی که در روده ما حضور داره هم می تونه بر کارکرد ذهنی ما اثر داشته باشه. این دوباره خبری از تغییر رفتار و خلق و خو نیس بلکه پای چیزای مورد علاقه و هوسا به میان میاد. مثلا بعضی به شکلات علاقه زیادی دارن در حالی که یه سریای دیگه به این ماده خوشمزه بی توجه هستن. افراد دسته دوم ممکنه در درون سیستم گوارش خود یه باکتری داشته باشن که انگار اونا در برابر کشش به شکلات ایمن می سازه. در واقع این میکروبا علاقه ای به شکلات ندارن از این رو باعث می شن که میزبان هم علاقه چندانی به شکلات نداشته باشه.

باکتریای میکروفلور روده می تونن اثرات بسیار دیگری هم داشته باشن: تحقیقات نشون داده که در شرایط عادی افراد چاق و دارای اضافه وزن بیشتر از اندازه باکتریایی متفاوت نسبت به افراد دارای وزن متعادل در سیستم گوارشی خود دارن. علاقه و اشتیاق شدید واسه شیرینی در بعضی از موارد می تونه به خاطر این باشه که روده فرد شامل باکتری هاییه که به شیرینی علاقه دارن. مثلا «کاندیدا» (Candida) یه جور مخمره که در روده رشد کرده و به مقدار خیلی از شیرینیایی که مصرف می کنیم تغذیه می کنه.
وقتی که تعداد این قارچای ریز زیاد می شه، مواد شیمیایی از خود ترشح می کنن که باعث اشتیاق بیشتر در فرد به خوردن شیرینی می شه تا بدین شکل اونا بتونن سیکل زندگی و تولید مثل خود رو ادامه.

در واقع این مخمرها به شکلی خاص و عجیب کنترل ذهن شما رو در دست گرفته و به شما حسی از تمایل شدید به خوردن شیرینی میدن چون خود علاقه مند مصرف شیرینی هستن. اونا طوری تکامل پیدا کردن که مواد شیمیایی از خود ترشح کنن که در ادامه باعث اشتیاق شما به مصرف شیرینی شده و اینجوری شما ناخواسته به اونا غذای مورد علاقه یشان رو تقدیم می کنین.

۶- میکروب عامل گلو درد استرپتوکوکی

گلو درد استرپتوکوکی و باکتری عامل اون می تونن باعث تغییر رفتارای عجیب و بعضی وقتا دراز مدت در افراد شن، به خصوص در مورد کودکان. درزمان سالای گذشته تحقیقات زیادی واسه ترسیم رابطه بین گلو درد و رفتارای عجیب بادوامی که در مواردی نادر واسه همیشه موندگار می شن انجام شد.
در بیشتر موارد تجویز آنتی بیوتیک یا خود سیستم ایمنی بدن گلو درد استرپتوکوکی رو درمان می کنه و این باکتری به روشی غیرتهاجمی به زندگی خود ادامه میده اما همیشه این اتفاق نمی افته. بعضی وقتا، کودکان در اثر این مریضی دچار تیکای عصبی یا اختلالای وسواس فکری-عملی می شن که بدون هیچ سختی ای از بین نمی ره. از این حالت با عنوان مشکل عصبی روانی سیستم خودکار ایمنی در کودکان (PANDAS) یاد می شه که با عفونتای استرپتوکوکی همراه مصادفه.

این عفونتا می تونن به اضطراب بسیار شدید و دیگه نگرانیا و حالات ناخوشایند رفتاری و روحی مانند اضطراب جدا شدن از والدین یا ترس شدید از حشرات یا کثیفی منتهی شه.
در حالی که مشکل وسواس فکری-عملی و دیگه بیماریای مشابه در طول زمان گسترش پیدا میکنن اما مشکل PANDAS معمولاً یهو اتفاق افتاده و بدون اخطار و نشونه ای کودکان رو درگیر می سازه. این موضوع باعث شده که پزشکان و محققان به این نتیجه برسن که مشکل مربوط به عامل مریضی گلو درد استرپتوکوکی بوده که ذهن میزبان رو تحت تاثیر قرار داده و به کنترل خود در می آورد.