پایان نامه ارشد رایگان درباره کثرت گرایی، کثرت گرایی دینی، ادیان ابراهیمی، سلسله مراتب

اما ترجمه یونانى آن موجود مى باشد. ( شاله۲۴، ۱۳۵۶،صص ۴۳۳-۴۳۵)
– تعالیم عیسی (ع): عیسى از روزى که بدست یحیى تعمید یافت تا آخرین روز عمر خود، وجود بارى تعالى را در قلب خود پایدار داشت . او هرگز در ارائه ادله و براهین عقلى و نقلى در جهت اثبات ذات بارى تعالى نکوشید، چرا که در آن روزگار ایمان به وجود خداوند عمومیت داشته و هیچ کس از او دلیلى براى اثبات وجود خدا نمى خواست . مردم فقط مى خواستند بدانند، خداى متعال چگونه خدائى است و صفات و افعال او چگونه است . عیسى براى روشن کردن اذهان جامعه با ایمان و اطمینان کامل حرف مى زد و مى گفت : ملکوت الهى ، ذات قادرى است که حاکم بر کل موجودات است . خداوند در طول زمان همواره منشاء حرکات تاریخ بوده است . او وجودى منزه و عادل مطلق است که از مرز خوبى و عدل و خیر کامل جدائى نداشته و سررشته تمام مقدرات افراد بشرى در دست قدرت او است . عیسى مى گوید خداوند به اقتضاى حکمت بالغه خود انسان را آزاد و مختار آفریده ، ولى همچون پدرى که تمام وسائل رفاه را در اختیار فرزندش قرار مى دهد و آن فرزند تمام این امکانات را در راه خلاف و به عیش و نوش تباه مى سازد، باز هم آن پدر از گناه آن فرزند چشم مى پوشد و توبه او را قبول مى کند. (ناس ،۱۳۵۴،ص ۳۹۴)
در باب تعالیم اخلاقی به نقل از عیسی (ع) آمده است: پروردگار براى بندگانش خیر محض و لطف صرف است و نسبت به او هرگز نباید شک به دل راه داد. به خداى خود اعتماد کنید، با قلب مطمئن به یاد او باشید، پیوسته اشراق نفسانى و نور روحانى را با نماز و دعا جهت خود فراهم سازید. این طبیعت جلوه گاه حق و برهان وجود بارى تعالى است . هرگز بدى را نباید با بدى پاسخ گفت . (ناس ،۱۳۵۴،ص ۳۹۴)
در انجیل آمده است که عیسى گفت : حکم نکنید تا بر شما حکم نشود. رحیم باشید همان گونه که پدر شما رحیم است . عفو کنید تا آمرزیده شود، بدهید تا به شما بدهند، کمک کنید تا به شما کمک کنند، به همان پیمانه که مى پیمایید، به شما پیموه خواهد شد.( متى ۷/۳۶)
عشق و محبت اساس دین عیسى است . به گفته او تنها سه چیز در جهان پایدار است : ایمان، امید، عشق . و از همه بالاتر ((عشق )) است .( لوقا ۶/۳۶)
– وضعیت فعلی: امروزه مسیحیت به سه فرقه بزرگ : کاتولیک ، ارتودوکس و پروتستان تقسیم شده اند. در تاریخ مسیحیت اولین تجزیه و تقسیم مهم با تشکیل کلیساى ارتودوکس ‍ آغاز شد، آنان بر اثر اختلاف عقیدتى به تدریج از کلیساى کاتولیک روم جدا شدند و در اواسط قرن یازدهم میلادى به طور نهایى کناره گیرى کردند.
دول اروپایى شرقى کلیساهاى خود مختارى مانند ارتودوکسهاى یونانى ، رومى ، روسى ، رومانى و… را که هر یک از این ها داراى رئیس و سلسله مراتب مخصوص بود، بوجود آوردند. ارتودکسها معتقد به باردارى مریم و خطاپذیرى مقامات کلیسا مى باشند. ( ترابی، ۱۳۸۲، ص ۳۲۶)
مهمترین فرقه موجود مسیحى ، فرقه کاتولیک و سپس ارتودوکس و پروتستان مى باشند. غیر از این مذاهب دیگرى در دامان مسیحیت پدیدار شدند که تعداد آنها به یکصد و پنجاه فرقه و مذهب مى رسد.امروزه مهمترین و بزرگترین مذهب مسیحى ، مذهب کاتولیک است که پاپ پیشواى آن است.
۲-۵-۲-۴- اسلام
اسلام، از ادیان ابراهیمی است و پیروان آن را «مسلمان» می‌گویند. هم‌اکنون اسلام از دید شمار رسمی پیروان، در جایگاه دوم در جهان جای دارد.
– پیدایش: حضرت محمد بنیان‌گذار و پیامبر دین اسلام است. در دوران جوانی‌اش، او را امانت‌دار می‌دانستند و «محمد امین» خطاب می‌کردند. درباره زندگی محمد گزارش‌های فراوان و روشنی در متون تاریخی آمده‌است، ولی مانند هر شخصیت مهم تاریخی پیش از دنیای مدرن، تمام جزئیات زندگی او مشخص نیست. .(شریعتی، ۱۳۴۷، ص ۷۴)
مسلمانان براین باورند که خداوند، قرآن را به محمد از طریق فرشته ای به نام جبرئیل فرو فرستاده‌ است. به باور مسلمانان خدا بر بسیاری از پیامبران، وحی فرستاده و محمد آخرین آنان است. مسلمانان محمد را اعاده‌کننده ایمان توحیدی خالص ابراهیم، موسی، عیسی و دیگر پیامبران می‌دانند و معتقدند که اسلام کامل‌ترین و آخرین آیین الهی است.(شریعتی، ۱۳۴۷، ص ۷۴)
– مشخصات معبود : الله نام ویژه خدای یکتا در قرآن و نوشتارهای اسلامی است. با این حال فارسی‌زبانان معمولاً از واژه خدا استفاده می‌کنند. به باور مسلمانان خداوند در اسلام به زبان اصلی که همان زبان عربی فصیح (زبان قرآن) است ۱۰۰۱ نام دارد که یک نام خداوند، اسم اعظم است. بیشتر اسامی خدا، در اسلام، نشان‌دهنده برتری مطلق است.(سبزواری، ۱۳۷۲،ص۲۳)
شناخت خداوند اصلی ترین باور مسلمانان است و همین موضوع است که این دین را در میان سایر ادیان ابراهیمی متمایز ساخته. خلاصه باور مسلمانان به خدا را می‌توان در جمله‌ای از قرآن دید (مکارم شیرازی، ۱۳۷۷، ج۲۰، ص۳۶۶) که در آن گفته می‌شود:
ِ لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْ‏ءٌ وَ هُوَ السَّمیعُ الْبَصیر (ترجمه: هیچ چیز همانند او نیست و او شنوا و بیناست)
این جمله در حقیقت پایه اصلی شناخت تمام صفات خدا است که بدون توجه به آن به هیچیک از اوصاف پروردگار نمی‌توان پی برد.(مکارم شیرازی، ۱۳۷۷، ج۲۰، ص۳۶۶)
– کتب: قرآن کتاب آسمانی دین اسلام است که به باور مسلمانان به صورت وحی از سوی خداوند نازل گردیده است. «قرآن» که از ریشه «قرء» گرفته شده‌است، در واژه به معنی «جمع نمودن، فراهم آوردن، سال و همچنین خواندن» است. (صادقی، ۱۳۸۸، ص۳)
قرآن دارای دو ویژگی خاص است: یکی این که از جانب خدا بر محمد امین نازل شده و دیگری این که جنبه خارق‏العاده بودن و معجزه بودن در آن رعایت شده است. بنابراین تمام آن چه بر محمد امین نازل شده (وحی)، قرآن نیست، بلکه بخشی از آن به نام حدیث قدسی شناخته می‏شود که از جانب پروردگار آمده اما از ادبیات خارق‏العاده‏ای برخوردار نیست. (صادقی، ۱۳۸۸، ص۳)
به باور کسانی که به فرازمینی بودن این کتاب اعتقاد دارند «قرآن رساترین بیان است و از نظر موسیقی و وزن لفظی، در لغات و جملاتش نشانه‏های وحیانی ربانی مشهود است. وزنش نه وزن شعر است نه نثر، بلکه هر دو و برتر از هر دو است، در حدّی که در توان غیر خدا نیست، وزن و لفظ آن به گونه‏ای تناسب و انسجام با معنا دارد که گوئی معناهایش در آن تجسم یافته است.» (صادقی، ۱۳۸۸، ص۳)
– تعالیم: معارف اسلامی به سه بخش کلی تقسیم می‌شوند:
اصول عقاید: باورهای بنیادین فکری (اصول دین یا عقاید) که توحید، اساسی ترین آنها است.
اخلاق: توصیه‌های اخلاقی که برخی از آنها، عبارتند از: عدالت، شجاعت و عفت.
احکام فقهی: فرامین عملی و عبادی که اساسی ترین آنها (فروع دین یا فقه اصغر) هستند. فرامین عملی آداب، مناسک و عبادات را دربرمی‌گیرد. (مطهری، ۱۳۷۳، ص ۱۵)
درکل اسلام به معنی تسلیم در برابر خداست. اسلام دین قانون و عمل است، نه ریاضت و رهبانیت. اسلام یک دین میانه‌رو است؛ تشویق به کمک به فقیران می‌کند ولی تشویق به ترک دنیا نمی‌کند. اسلام بر رفتار درست تاکید می‌کند: شراب‌خواری و قمار منع شده‌اند و مسلمان موظف است از خوردن غذای حرام خودداری کند. مسلمان می‌تواند مستقیماً با خدا راز و نیاز کند و لزوماً نیازی به واسطه فیض نیست. اسلام، برخلاف یهودیت، پس از ظهور به سرعت دینی جهانی می‌شود و مردم را به مسلمان‌شدن تشویق می‌کند ولی اصرار زیادی بر مسلمان‌کردن ندارد. (مطهری، ۱۳۷۳، ص ۱۵)
– وضعیت فعلی: مسلمانان به دو مذهب عمده شیعه و سنی بخش می‌شوند و هر یک از این دو فرقه انشعاباتی دارند. جمعیت مسلمانان هم اکنون ۲۳ درصد جمعیت جهان یعنی ۱میلیارد و ۵۷ میلیون نفر است. نزدیک به ۶۰ درصد مسلمانان در آسیا زندگی می کنند، از این میان ۲۰۰ میلیون نفر شیعه و بقیه سنی هستند. ( ترابی، ۱۳۸۲، ص ۳۶۶)
۲-۶- مساله تعدد ادیان
حوزه های تحقیق درباره تعدد ادیان انواع مختلفی دارد که بحث از ارتباط میان ادیان یکی از آن هاست. در این بحث پرسش این نیست که آیا ادیان متعددی در عالم وجود دارند یا خیر، و یا اینکه علت بروز این کثرت چیست بلکه این بحث به دنبال مسایلی معرفتی همچون بهره مندی ادیان از حقیقت می باشد. پرسش مهم این است که ادیان مختلف چه نسبتی با صدق و حقانیت دارند، پاسخ ها بدین پرسش بسیار متنوع است و در این قسمت سه رویکرد عمده انحصار گرایی، شمول گرایی و کثرت گرایی دینی به طور خلاصه بررسی خواهد شد.
۲-۶-۱- انحصار گرایی
طبیعی ترین حالت انسان مومن این فرض است که حقیقت در دین اوست و در متیجه ادیان دیگر با دیدگاه مخالف باطل اند. بر این اساس نجات (رستگاری)، اخلاقیات و عقاید یک دین، مزیت معرفتی دارد که پیروان ادیان دیگر از این مزیت بیرون هستند. (برن،۱۹۸۸، ص۳)
انحصار گرایی دو بخش نظری یا عقیدتی و رستگارانه یا نجات بخش دارد. بنابر انحصار گرایی ناظر به عقیده، تعالیم و آموزه های یک دین معین، نزد آن دین کاملا صادق بوده و تعالیم سایر ادیان در صورت تعارض کاذب فرض می شوند. بر اساس انحصار گرایی ناظر به نجات تنها یک دین راه رستگاری را نشان می دهد. (کوین۲۵،۱۹۹۸، ص۲۶۰)
۲-۶-۲- شمول گرایی
نگرش شمول گرایی با نگرش پیشین آغاز می شود. بر اساس این دیدگاه تنها مندرجات یکی از ادیان جهان به طور کامل صحیح است، اما ادیان دیگر نیز در بردارنده حقیقتی از آن دین صحیح هستند. به عبارت دیگر یک دین خاص نشان دهنده واقعیت غایی است که بیشترین و علمی ترین راه رستگاری و نجات را به دست می دهد، اما ادیان دیگر صرفا مدخل هایی برای ورود به آن دین بوده، یا دارای قرابت هایی با آن هستند. بنابراین پیروان دیگر ادیان می توانند به نحوی نجات یافته، رهایی یابند. (کوین،۱۹۹۸، ص۳۵)
بنابراین در نظریه شمول گرایی میان دو موضوع حقانیت و رستگاری تمایز وجود دارد. شمول گرایی همانند انحصار گرایی، حقانیت را منحصر به دینی خاص می داند و دیگران را صاحب حقیقت به شمار نمی آورد. اما تفاوت در این است که نجات و رستگاری در شمول گرایی منحصر به اتباع آن دین خاص نیست و پیروان ادیان دیگر نیز به تناسب دین و آیین خود و به تبع حقانیت و رستگاری اصیل آن دین، از نجات و رستگاری بهره مند می شوند. (حسینی، ۱۳۸۲، ص۱۰۶).
۲-۶-۳- کثرت گرایی دینی
کثرت گرایی دینی که گاه با عناوینی نظیر کثرت گرایی کلامی و کثرت گرایی ایدئولوژیکی در فلسفه دین مطرح می گردد، مدعی است که حقیقت (محتوای ایمان) می تواند از تنوع مشروع برخوردار باشد. (کوین،۱۹۹۸، ص۲۶۰)
نقطه شروع کثرت گرایی، تصدیق حضور خدا در ایمان و زندگی افرادی است که در سایر سنت ها زندگی می کنند. (باربور۲۶،۱۳۷۹، ص۶۸) جان هیک مشهورترین فیلسوف دین و متکلمی است که در این زمینه قلم زده است، وی مفصل ترین بیان از کثرت گرایی را در سال ۱۹۸۹ میلادی در کتاب تفسیر دین آورده است. به عقیده وی