مقاله درباره تفکر انتقادی، پرسشگری، اولویت بندی، خود ارزیابی
مولفه‌ها
پرسش
گری
تحلیل
ارزیابی
استدلال
ارزیابی
شواهد
تفسیر داده‌ها
جمعی بودن
قضاوت صحیح
منطقی بودن
صراحت داشتن
جمع واحد دارای انتقادی
درصد به نسبت دارای انتقادی
متن
1
0
1
2
14
0
2
3
0
23
%19
فعالیت
16
4
3
3
0
22
1
6
17
72
%59
تصاویر
1
0
0
6
6
9
3
2
0
27
%22
جمع دارای انتقادی
18
4
4
11
20
31
6
11
17
122
%100
درصددارای انتقادی
%15
%3
%3
%9
%17
%25
%5
%9
%14
%100
—
از مجموع 122 واحد دارای تفکر انتقادی کل متن و فعالیت و تصاویر تحت عنوان درس؛ 18 واحد آن یعنی %15 مربوط به مولفه پرسشگری، 4 واحد یعنی %3 مربوط به مولفه تحلیل و ارزیابی، 4واحد یعنی %3 مربوط به مولفه استدلال، 11 واحد یعنی %9 مربوط به مولفه ارزیابی شواهد و مدارک، 20 واحد یعنی %17 مربوط به تفسیر داده‌ها، 31 واحد یعنی %25 مربوط به مولفه جمعی بودن، 6 واحد یعنی %5 مربوط به مولفه قضاوت صحیح، 11 واحد یعنی %9 مربوط به مولفه‌ی منطقی بودن و 17 واحد یعنی %14 مربوط به مولفه‌ی صراحت داشتن اختصاص دارد.
بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که بیشترین مقدار فراوانی مولفه‌ها نسبت به کل واحدهای کدگزاری شده(دارای تفکر انتقادی) مربوط به مولفه‌ی جمعی بودن (%25) و تفسیر داده‌ها(%17) می‌باشد و کمترین مقدار فراوانی مربوط به مولفه‌ی تحلیل و ارزیابی(%3) و استدلال(%3) می‌باشد.
نمودار مربوط به جدول 4-7
4-3-2- سوال دوم : تا چه اندازه در محتوای کتاب هدیه‌های آسمان پایه‌ی ششم ابتدایی، به مؤلفه‌هاي تفكر انتقادي توجه شده است؟
کتاب هدیه‌های آسمان پایه‌ی ششم ابتدایی: دارای 71 صفحه با 17 درس مجزا می‌باشد که در دروس آن محتوا شامل : متن (درس، بیش‌تر بدانیم، نیایش)، فعالیت(ببین و بگو ، گفت‌وگو کنید، همراه با خانواده، اجرای نمایش، فکر کن و بگو، کامل کنید، قرآن بخوانیم، تحقیق کنید، خاطره‌گویی) و تصاویر می‌باشد.
با توجه به داده‌هاي به دست آمده از بررسی محتوای كتاب هدیه‌های آسمان ششم ابتدایی با مولفه‌های تفکر انتقادی جدول شماره ( 4-8) نتايج زير حاصل شده است:
جدول 4-8 بررسی مولفه های تفکر انتقادی در محتوای کتب درسی پایه‌ی ششم ابتدایی : هدیه‌های آسمان
درصد فراوانی مولفه‌ها
جمع فراوانی
مولفه‌ه
جمع اجزاء محتوا
فراوانی مولفه ها در دروس
محتوا
جدول فراوانی
تصاویر
فعالیت
متن
17
16
15
14
13
12
11
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
انواع
شاخص ها
مولفه
%34
48
25
2
1
1
1
0
2
2
1
0
1
3
0
1
2
4
1
3
متن
شناسایی و بیان مساله
طرح پرسشهای روشن کننده وچالش زا
پرسش گری
20
1
2
2
1
1
1
2
1
2
1
1
1
1
0
1
1
1
فعالیت
3
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
0
0
1
1
تصاویر
%13
18
13
1
0
1
0
1
2
1
1
2
0
1
0
1
0
1
0
1
متن
طبقهبندی :فهم همانندیهاوناهمانندیها
شناسایی ایدههای اصلی
ارزیابی دلایل مطرح شده
اولویت بندی
تحلیل ارزیابی
4
1
0
0
0
0
1
0
1
1
0
0
0
0
0
0
0
0
فعالیت
1
0
0
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
تصاویر
%13
18
13
0
0
0
1
1
0
2
0
1
1
2
1
1
0
2
0
1
متن
استدلال از مباحث
ارائه مباحث به طور مدلل
توجه به تفاوت بین مدلل و غیر مدلل
دقت درتشخیص سخنان دوپهلو، دورو و..
استدلال کردن
4
0
0
0
0
0
1
0
0
0
1
0
0
0
0
1
0
1
فعالیت
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
0
0
تصاویر
%2
3
2
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
1
0
0
0
0
0
متن
ارزیابی شواهد،مدارک‌وحقایق اظهارشده
تعریف اصطلاحات و ارزیابی درباره آنها
ارزیابی راه حلها و استفاده از روشهای
سازمان یافته و معتبر
ارزیابی شواهد ، مدارک
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
0
0
0
0
0
0
0
فعالیت
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
تصاویر
%7
11
5
0
0
0
1
0
0
2
0
0
0
0
0
0
0
1
0
1
متن
تمایزقائل شدن بین معانی متفاوت واژه
دقت در بکارگیری تعمیمها
بیطرفی در اظهارنظر منطقی
عرضهی چشماندازهای متعددومتفاوت
نقد و بررسی راه حلهای مورد استفاده
تفسیر
داده ها
3
0
0
0
0
0
1
0
0
1
0
0
0
0
0
1
0
0
فعالیت
3
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
1
1
تصاویر
%15
21
1
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
متن
اظهار نظر در جمع
گوش دادن به آرای دوستان
کشف کردن مغالطات ديگران
جمعی بودن
15
1
1
1
1
2
1
1
1
1
0
0
1
0
1
1
1
1
فعالیت
5
1
0
1
0
1
0
1
0
1
0
0
0
0
0
0
0
0
تصاویر
%6
8
3
0
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
1
متن
استفاده از معیارها در قضاوت ها
بررسی ابعاد فلسفی موضوع
قضاوت صحیح
4
0
0
0
0
1
1
0
1
1
0
0
0
0
0
0
0
0
فعالیت
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
0
0
تصاویر
%5
7
4
0
0
0
0
0
0
0
1
0
0
0
1
0
0
0
0
2
متن
برقراری ارتباط منطقی میان رویدادها،
واقعیتها، مفاهیم و اصول کلی
سازماندهی نظریات‌ومفاهیم بطورمنطقی
بهرهگیری از قواعد منطق درنقد اظهارات
منطقی بودن
3
0
0
0
0
0
1
0
0
1
0
0
0
0
0
0
0
0
فعالیت
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
تصاویر
%5
7
4
3
0
0
0
0
0
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
متن
بیان کردن نظرات خود بدون دلهره
توجه به امکان اشتباه بودن نظر خود
پذیرش نقد منطقی دیگران
صراحت داشتن
3
0
0
0
1
0
0
0
0
0
0
0
1
0
0
0
0
1
فعالیت
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
تصاویر
%100
141
14
57
70
مجموع
%53
267
27
65
175
مجموع کل واحدهای کتب درسی بر اساس تعداد پاراگراف ، انواع فعالیت و تصاویر
که داده‌های جدول (4-8) در جدول (4-9) ، نمای کلی میزان محتوای دارای تفکر انتقادی کتاب هدیه‌های آسمان پایه‌ی ششم ابتدایی را در مقایسه با کل محتوای کتاب هدیه‌های آسمان پایه‌ی ششم ابتدایی از نظر وجود مولفه‌های تفکر انتقادی نشان می‌دهد و نتايج زير حاصل شده است:
جدول 4-9 بررسی میزان محتوا دارای‌تفکرانتقادی نسبت به کل محتوا در هدیه آسمان ششم ابتدایی
مولفه‌ها
جمع واحد دارای انتقادی
درصد به نسبت واحد دارای انتقادی
مجموع کل
واحدها
درصد نسبت به مجموع
متن
70
%50
175
%40
فعالیت
57
%40
65
%88
تصاویر
14
%10
27
%52
جمع دارای انتقادی
141
%100
267
%53
از مجموع کل واحدهای کتاب هدیه‌های آسمان پایه‌ی ششم دوره‌ی ابتدایی که 267 واحد شامل 175 واحدمتن و 65 واحد فعالیت و 27 تصویر می باشد که 141واحد آن دارای تفکر انتقادی می‌باشد یعنی %53 از کل واحدهای کتاب دارای مولفه‌های تفکر انتقادی می‌باشد که بر حسب تمایز متن و فعالیت و تصاویر ؛ از 175 واحد متن ،70 واحد آن (%40) دارای تفکر انتقادی می‌باشد و از 65 واحد فعالیت 57 واحد آن دارای تفکر انتقادی (%88) می‌باشد و از 27 واحد تصاویر و 14 واحد آن دارای تفکر انتقادی (%52) می‌باشد.
همچنین داده‌های جدول (4-8) در جدول (4-10) و نمودار مربوط به آن، نمای کلی میزان هر کدام از مولفه‌های نه‌گانه‌ی تفکر انتقادی را در مقایسه با هم‌دیگر در محتوای دارای تفکر انتقادی کتاب هدیه‌های آسمان پایه‌ی ششم ابتدایی نشان می‌دهد و نتايج زير حاصل شده است:
جدول 4-10 بررسی میزان مولفه‌های تفکر انتقادی در مقایسه با هم در هدیه آسمان ششم ابتدایی
مولفه‌ها
پرسش
گری
تحلیل
ارزیابی
استدلال
ارزیابی
شواهد
تفسیر داده‌ها
جمعی بودن
قضاوت صحیح
منطقی بودن
صراحت داشتن
جمع واحد دارای تفکر انتقادی
درصد به نسبت دارای انتقادی
متن
25
13
13
2
5
1
3
4
4
70
%50
فعالیت
20
4
4
1
3
15
4
3
3
57
%40
تصاویر
3
1
1
0
3
5
1
0
0
14
%10
جمع دارای انتقادی
48
18
18
3
11
21
8
7
7
141
%100
درصددارای انتقادی
%34
%13
%13
%3
%7
%15
%6
%5
%5
%100
—
از مجموع 141 واحد فعال کل متن و فعالیت و تصاویر تحت عنوان درس؛ 48 واحد آن یعنی %34 مربوط به مولفه پرسشگری، 18 واحد یعنی %13 مربوط به مولفه تحلیل و ارزیابی، 18 واحد یعنی %13 مربوط به مولفه استدلال، 3 واحد یعنی %3 مربوط به مولفه ارزیابی شواهد و مدارک، 11 واحد یعنی %7 مربوط به تفسیر داده‌ها، 21 واحد یعنی %15 مربوط به مولفه جمعی بودن، 8 واحد یعنی %6 مربوط به مولفه قضاوت صحیح، 7
واحد یعنی %5 مربوط به مولفه‌ی منطقی بودن و 7 واحد یعنی %5 مربوط به مولفه‌ی صراحت داشتن اختصاص دارد.
بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که بیشترین مقدار فراوانی مولفه‌ها نسبت به کل واحدهای کدگزاری شده(دارای تفکر انتقادی) مربوط به مولفه‌ی پرسشگری (%34) و جمعی بودن(%15) می‌باشد و کمترین مقدار فراوانی مربوط به مولفه‌ی منطقی بودن(%5) و صراحت داشتن(%5) می‌باشد.
نمودار مربوط به جدول 4-10
4-3-3- سوال سوم پژوهش : تا چه اندازه در محتوای کتاب فارسی پایه‌ی ششم ابتدایی، به مؤلفه‌هاي تفكر انتقادي توجه شده است؟
کتاب فارسی پایه‌ی ششم ابتدایی: دارای دو کتاب که 200 صفحه با 7 فصل شامل 17 درس می‌باشد. دارای دو کتاب فارسی بخوانیم با 105 صفحه و 17 درس مجزا و کتاب فارسی نوشتاری با 96 صفحه می‌باشد که تکمیل کننده‌ی کتاب بخوانیم است و از 17 درس فارسی، درس 8 و درس 13 درس آزاد می‌باشد و فاقد محتوای مدون است. که محتوای کتاب فارسی و مهارت‌های نوشتاری شامل متن(درس، یادآوری، حکایت، بخوان و حفظ کن، بخوان و بیندیش، نیایش) و فعالیت(خود ارزیابی، کارگاه درس‌پژوهی، ایستگاه اندیشه، فعالیت‌های درس نوشتاری، املا، نگارش،کارگاه نویسندگی) و تصاویر مربوطه می‌باشد. با توجه به داده‌هاي به دست آمده از بررسی محتوای كتاب فارسی پایه‌ی ششم ابتدایی با مولفه‌های تفکر انتقادی جدول شماره (4-11) نتايج زير حاصل شده است:
جدول 4-11 بررسی مولفه های تفکر انتقادی در محتوای کتب درسی پایه‌ی ششم ابتدایی: فارسی
درصد فراوانی مولفه‌ها
جمع فراوانی
مولفه‌ه
جمع اجزاء محتوا
فراوانی مولفه ها در دروس
محتوا
جدول فراوانی
تصاویر
فعالیت
متن
17
16
15
14
12
11
10
9
7
6
5
4
3
2
1
انواع
شاخص ها
مولفه ها
%20
53
23
1
0
0
1
1
2
1
2
1
2
2
3
1
3
1
متن
شناسایی و بیان مساله
طرح پرسشهای روشن کننده وچالش زا
پرسش گری
30
2
2
2
2
3
2
3
1
1
3
0
3
2
2
3
فعالیت
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
تصاویر
%15
39
15
0
1
0
1
1
1
1
1
0
1
1
1
1
3
2
متن
طبقهبندی :فهم همانندیهاوناهمانندیها
شناسایی]]>
دیدگاهتان را بنویسید