
مروری بر آیات و روایات مربوط به کار
مروری بر آیات و روایات مربوط به کار
آیات :
- اللّه الذی جعل لکم اللّیل لتسکنو فیه و النهار مبصرا، ان اللّه لذوفضل علی الناس ولکن اکثر النّاس لایشکرون[1].
خداست آنکه شب تار را برای آسایش و استراحت شما قرار داده و روز را روشن گردانید( تا فعالیت کنید) و خدا در حق مردمان دارای فضل و احسان است. ولیکن اکثر مردم شکر نعمتش به جا نمی آورند.
- الم نجعل الارض مهادا……. و جعلنا اللّیل لباسا، و جعلنا النّهار معاشا.
آیا ما زمین را مهد آسایش خلق نگردانیدیم؟…….و پرده سیاه شب را ساترالاحوال خلق گردانیدیم و روز روشن را برای تحصیل معاش آنان مقرر داشتیم.
- انّ الذّین آمنوا و عملوالصالحات لهم اجرغیرممنون[2].
مگرآنانکه ایمان آورده و عمل و کار شایسته انجام دادند که برای آنها اجری بی منت خواهد بود.
- افمن هو قائم علی کل نفس بما کسبت[3].
آیا خدایی را که نگهبان همه نفوس عالم و عملکردشان است( فراموش کردند).
- اللّه یعلم ما تصنعون[4]
خداوند به هرچه انجام دهید، آگاه است.
روایات :
- قال رسول اللّه (ص): انّ اطیب ما اکل الرّجل من کسبه[5].
پیامبر (ص) فرمودند : گواراترین غذای مرد همان است که از کار و کوشش خود به دست می آورد.
- قال رسول اللّه (ص): ابغض النّاس عنداللّه ًالعثریً و هو الذی لیس فی امر الدنیا و لا فی امر الآخره[6]
پیامبر(ص) فرمودند : مبغوض ترین انسان پیش خدا عثری است و عثری کسی است که نه در کار دنیا باشد و نه در طلب عقبی و آخرت.
- قال علی (ع): افضل النّاس عقلا احسنهم تقدیرا لمعاشه و اشدّهم اهتماما باصلاح معاده[7].
حضرت علی فرمودند: بهترین مردم از حیثیت عقل و دانش کسی است که اول زندگانی خود را مرتب اداره کند سپس در اصلاح آخرت خود بکوشد.
- قال النبی (ص): انّ اللّه تعالی یحب اذا عمل احدکم عملا ان یتقنه[8].
پیامبر اکرم (ص) فرمودند: خداوند متعال دوست می دارد هنگامی که یکی از شما مسلمانان کاری انجام می دهد با دقت و اتقان لازم محصول کارش را ارائه دهد.
- قال رسول اللّه (ص): احب عباداللّه الی اللّه – جل جلاله- انفعهم لعباده[9].
پیامبر فرمود: محبوبترین بندگان خدا در محضر الهی کسانی اند که مفیدترین انسانها نسبت به بندگان خدا باشند.
- قال رسول اللّه (ص): الامور مرهونه باوقاتها[10].
پیامبر (ص) فرمودند: کارها در گرو وقتها و فصولشان هستند.
- قال امیرالمومنین (ع): اصل الاخلاص الیأس عما فی ایدی الناس[11].
امیرالمونین (ع): اصل و پایه اخلاص، بی نیازی و مأیوس بودن از هر آن چیزی است که در دست مردم است.
- قال علی (ع): آفه النجح الکسل[12].
علی (ع) فرمود: سستی و تنبلی آفت پیروزی است.
- قال الکاظم (ع): اعمل لدنیاک کأنک تعیش ابدا و اعمل لآخرتک کأنک تموت غدا[13].
امام موسی کاظم فرمود: برای معیشت دنیا آنقدر و آنگونه سعی و کوشش نما مثل اینکه جاودان خواهی ماند و آنگونه برای آخرت خود تلاش نما مثل اینکه فردا خواهی مرد.
- قال علی (ع): من اطاع التّوانی ضیّع الحقوق[14].
حضرت علی فرمود: هر که تسلیم سستی و سهل انگاری گردد، حقوق خود و دیگران را تباه می سازد.
- قال رسول اللّه (ص): انّ من الذنوب ذنوبا لایکفرّها صلاه و لاصدقه. قیل : یا رسول اللّه، فما یکفرّها؟ قال الهموم فی طلب المعیشه[15].
رسول خدا (ص) فرمود: برخی از گناهان را حتی نماز و روزه هم نمی پوشاند. از پیامبر پرسیدند پس چه چیزی موجب کفاره چنین گناهانی می شود؟ فرمود همت در بدست آوردن روزی، پس کوشش در راه روزی موجب گناه آمرزی و سبب رفاه و پیروزی است.
- قال رسول اللّه (ص): انّ اللّه تعالی یحب من العامل اذا عمل ان یحسن[16]
پیامبر فرمود: خداوند تعالی کارگری را دوست دارد که کارش را با حسن وجه انجام دهد.
- قال علی (ع): تمام العمل استکماله[17].
علی (ع) فرمود: تمامی کار به کامل کردن است.
- قال علی (ع): ثواب العمل علی قدر المشقه[18].
علی (ع) فرمود: پاداش کار به اندازه مشقت در آن است.
- قال علی (ع): الدّین ذخر و العمل دلیل[19].
حضرت علی (ع) فرمود: دین ذخیره است و عمل دلیل یعنی کار دلیل دین داری است.
- قال رسول اللّه (ص): الشّاخص فی طلب الرزق الحلال کالمجاهد فی سبیل اللّه[20].
پیامبر خدا (ص) فرمود: تلاشگر در راه روزی حلال همانند مجاهد درراه خداست.
- قال رسول اللّه (ص ): خذوا من العمل ما تطیقون فانّ اللّه لا یملّ حتی تملوا[21].
پیامبر اکرم فرمود: عمل به قدر طاقت کنید زیرا ملالت شما مایه ملالت خدا می شود.
- قال رسول اللّه (ص): طلب الحلال فریضه علی کلّ مسلم و مسلمه[22].
پیامبر فرمودند: بدنبال کسب حلال رفتن بر هر زن و مرد واجب است.
- قال علی (ع): قد سعد من حدّ[23].
حضرت علی فرمود: انسان کوشا سعادتمند است.
- قال علی (ع): لاتطلب سرعه العمل و اطلب تجویده فانّ الناس لایسألون فی کم فرغ من العمل، انّما یسئلون عن جوده صنعته[24].
حضرت علی فرمود: مطلوبیت سرعت عمل نباشد، بلکه کیفیت کار را طالب باش و به کیفیت اندیشه کن. همانا مردم از زمان فراغت کار پرسش نمی کنند بلکه پرسش از کیفیت محصول خواهد بود.
- قال علی (ع): کن مشغولاً بما انت عنه مسئول[25].
حضرت علی فرمود: به چیزی مشغول باش که مسئول آنی.
- قال المعصوم (ع): من حسنت نیتّه زید فی رزقه[26].
یکی از معصومان (ع) فرمود: نیت خوب موجب ازدیاد روزی است.
- عن الصادق (ع): و لا تکسل عن معیشتک فتکون کلّا علی غیرک او قال علی اهلک[27].
امام صادق فرمود: در کسب و کار سست نباشید که نتیجه آن سربار جامعه و یا خانواده شدن خواهد بود.
- قال رسول اللّه (ص): و لیس عنداللّه احبّ من عبد یأکل من کسب یده[28].
پیامبر فرمود (ص): نزد خدا محبوب تر از بنده ای که از دسترنج خود بخورد وجود ندارد.
- قال النبی (ص): العباده سبعه اجزاء افضلها طلب الحلال[29].
پیامبر فرمود: عبادت هفت جزء دارد که با فضیلت ترین و ارزشمندترین جزء آن پی جویی درآمد حلال است.
[1]-مومن،61
[2]-انشفاق،25
[3]-رعد،33
[4]-عنکبوت،45
[5]-کاردرمنابع اسلامی،ص17
[6]– کاردرمنابع اسلامی،ص19
[7]-غررالحکم،حرف الف
[8]-نهج الفصاحه،746
[9]– نهج الفصاحه،86
[10]– کاردرمنابع اسلامی،ص33
[11]-غررالحکم،حرف الف
[12]-کاردرمنابع اسلامی،ص35
[13]-کاردرمنابع اسلامی،ص59
[14]-غررالحکم،ص283
[15]-کاردرمنابع اسلامی،ص63
[16]-کاردرمنابع اسلامی،ص85
[17]-غررالحکم،ص153
[18]– غررالحکم،حرف ث،حکمت4960.
[19]– غررالحکم،حرف الف،حدیث1223.
[20]– کاردرمنابع اسلامی،ص141
[21]-نهج الفصاحه،1439
[22]– کاردرمنابع اسلامی،ص146
[23]-غررالحکم،حرف قاف
[24]-کاردرمنابع اسلامی،ص216
[25]-غررالحکم،ص245
[26]-کاردرمنابع اسلامی،ص238
[27]-کاردرمنابع اسلامی،ص299
[28]-همان منبع،ص 304
]]>